Zaman zaman anoksi ile karıştırılmaktaysa da, anoksi dokuların tamamen oksijensiz kalmasıdır.
Hipoksiye neden olan bir çok sebep vardır:
- Kişi yangın olan ortamda kalmışsa, duman soluyacak ve oksijensiz kalacaktır. Yetersiz oksijen nedeniyle de hipoksi gelişecektir.
- Hasta Amfizemli ise, bu akciğer hastalığı, oksijenin atmosferden dolaşıma geçişini zorlaştırır. Dolayısıyla akciğerler görevlerini yeterince yapamadıklarından hipoksi gelişir.
- Aşırı doz uyuşturucu veya ilaç alınmışsa, bu durumda hastanın solunum sistemi baskılanır. Hastanın solunum hızı dakikada 5' e kadar düşebilir.
- Hasta yeterince soluyamadığı için vücudun oksijen desteğine gereksinimi vardır.
- Hasta kalp krizi geçiriyorsa; akciğer görevini yerine getirmesine rağmen, kalp hasarı nedeniyle oksijenlenmiş kan vücuda pompalanamamaktadır. Dolayısıyla da hipoksi oluşmaktadır.
- Ayrıca felç, şok ve diğer bazı durumlarda da hipoksi gelişebilir.
- yükseklik unsuru da hipoksi yaratan unsurlardan biridir. her ne kadar Tibet, Himalaya, Alp dağları gibi yerlerde insanlar yaşamlarını sürdürse de insan bünyesi 3000 mt ye kadar önemli bir sorun olmadan yaşamaya elverişlidir.
Gerekli koruyucu teçhizatı ve oksijen donanımı olmayan baloncu, paraşütçü ve uçucularda hipoksi ciddi bir sorundur. havacılıkta hipoksinin tehlikeli olabileceği en önemli 3 durum; yüksek irtifa uçuşları, yüksek akselerasyonlu manevralar ve alçak basınç odası uçuşlarıdır.
3000 mt civarlarında oluşan bir durum olsa da kişisel farklılıklardan dolayı, bu irtifaya ne kadar sürede çıkılıp ne kadar kalındığı, çeşitli manevralar yapılıp oksijen kullanılmadığı durumlarda daha düşük irtifalarda bile oluşabilir.
Oksijen eksikliğinden en çok retina, miyokard, merkezi sinir sistemi etkilenir. O yüzden belirti olarak görme bozukluğu, baş ağrısı, baş dönmesi, kas hareketleri zaafı, mantıksız sabit düşünce, uyuklama…
Hipoksi belirtileri çok sinsi olabilmektedir. Kendine aşırı güvenme, şarkı söyleme, bağırma, küfretme gibi acayip davranışlardan bilinç kaybına ve ölüme kadar götürebilir.
Modern havacılıkta hipoksi durumu yer koşullarında uçuculara sağlayacak cihazlar geliştirilmiştir. Anti-g elbiseleri kullanılmaktadır. Ticari uçuşlarda kabin içi 5-7 bin feet irtifada tutulmakta ve 10bin feettten itibaren oksijen konsantrasyonu arttırılmakta ve 30 binli irtifalarda basınçlı %100 oksijen verilmektedir.
Aşağıdaki videodan Hipoksi belirtilerini izleyebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder