Kayakla uzun atlama dik bir rampadan aşağı kayarak havalanmayı, mümkün olduğu kadar yükseğe ulaşarak düşüşe geçip, düşmeden önce yumuşak bir biçimde en uzak noktaya ulaşarak inmeyi amaçlayan kayak sporudur. Erkekler ve kadınlarda olmak üzere 2 kategoride yarışlar yapılır.Çok popüler bir spor dalıdır. Olimpiyat oyunlarının resmi sporudur. Seyir zevki çok yüksektir. Bu spor dalının en iyileri, havada süzülürken yatay duruşlarına ve sinirlerine kayakları yere değene kadar hakim olabilen sporculardır.
Genellikle erkeklerin egemenliğindeki bu sporda, yarışçılar sadece uzun atlayışlar için değil, kalkış, uçuş ve inişler için de rekabet halindedirler.İnsanlık tarihi kadar eski bir spor dalı olan Kayak sporunun tarihçesi yaklaşık 5000 yıl öncesine dayanır.
İlk defa özellikle İskandinav ülkelerinde ulaşım aracı olarak kullanılan kayak; 15. yüzyıldan itibaren askeri
amaçla kullanılmaya başlanmış ve zaman içinde gelişerek 1860’lı yıllardan itibaren bir spor aracı olarak benimsenmiştir.
Kuzey Disiplini ise Kayak sporunun bir dalı olarak en eski kış sporu olarak bilinmektedir. Doğum yeri Norveç ve İskandinav ülkeleri olan Kuzey Disiplini; dayanıklılığı ölçen zorlu bir yarışma olup Kros, Kayakla Atlama, Kombine ve Biatlon branşlarını kapsar. Kuzey Disiplini branşlarından Kayakla Atlama; farklı ebatlardaki rampalardan aşağı kaymayı, havalanmayı, mümkün olduğunca ileriye atlamayı ve ardından düşmeden yumuşak bir biçimde en uzak noktaya konmayı içeren gösterişli bir spordur.
Bu sporda en iyi olanlar, havada süzülürken yatay duruşlarını ve aerodinamik pozisyonunu kayakları yere değene kadar koruyabilenlerdir. Kayakla Atlama; izlemesi çok zevkli ama yapılması bir o kadar zor bir spordur. Sporcu, rampanın ucundan büyük bir hızla çıktıktan sonra havada uzun bir mesafe kat etmeye çalışır. Çok riskli bir spor olarak bilinmesine karşın; 2010 Kış Olimpiyat Oyunlarında yaralanma riski en düşük olan branşlar arasında olduğu belirtilmiştir.Kayakla Atlama Pisti
Normal Tepe K95
Atlayış noktası ile iniş noktası arasında yaklaşık 90 m'lik bir mesafe vardır. K95 Atlama Tepesinin deniz seviyesine oranla en yüksek noktası 1995,23 m ve en alçak noktası 1902 m'dir.
Büyük Tepe K125
Atlayış noktası ile iniş noktası arasında yaklaşık 120 m'lik bir mesafe vardır. K125 Atlama Tepesinin deniz seviyesine göre en yüksek tepesi 1995,10m ve en alçak noktası ise 1902 m'dir.
Rampalarda Bulunan Noktalar
Başlama noktası
Koşu platformu
Atlama platformu
İniş noktası
Teknik Hareket Çeşitleri
Yüksek derecede çabuk kuvvet bileşeni ile teknik bir disiplin olan kayakla atlama; aşağıdaki bölümlerden oluşur :
1. Rampadan Kayma (İnrun)
2. Rampadan Ayrılma (Take-Off)
3. Uçuş (Flying)
4. Yere Konma (Landing)
5. Duruş ve Çıkış (Outrun)
Dik eğimli bir rampadan kayıp hızlanarak en uzak noktaya ulaşma amaçlı yapılan atlama yarışlarıdır. Yarışmacı rampanın ucundan büyük bir hızla fırladıktan sonra havada uzun bir yol almaya çalışır. Olimpiyatlar ve dünya şampiyonalarında yarışmalar 90 ve 120 m atlayışları olarak 2 katagoride yapılmaktadır.
Atlama pistlerinde yarışmacıların inmeleri gereken noktaya norm noktası (P) denir. Norm noktası Tablo Noktasına kadar uzatılabilir. İnişlerin güvenli olarak yapılabilmesi için bırakılan boş alan Kritik Bölge noktası olarak adlandırılır.
Norm Noktası 80 m'nin üstünde olan tepelerde, kayma ve rüzgar hızını ölçen cihazlar bulunmaktadır. Norm noktası pistin iniş bölümünün iki yanına yerleştirilen 2 m uzunluğunda mavi renkte 2 tahta, tablo noktası eş biçimde yeşil renkte 2 tahta, kritik noktada kırmızı renkte 2 tahta ile belirlenir.
Çıkış kapısından tramplenin dibinde bulunan, tramplen sehpasına kadar olan alan hızlanma bölümü adını alır.
Atlamada kullanılan kayaklar uzun, kalın ve ağırdır. Dengenin rahat sağlanabilmesi için kayakların altında 3 adet oyuk şeklinde kanal bulunur.
Yarışlar 4 grup halinde yapılır. Her yarışmacının 2 atlama hakkı vardır. Bu 2 atlayışın dışında, yarışmacı bir de deneme atlayışı yapar.
Yarışmacı, yarışmaya başlarken çıkışını yaptıktan sonra gerekli hıza ulaşabilmek için, hızlanma bölgesinde hafifçe çömelerek, baton veya hız artırıcı araçlar kullanmadan kayar. Sporcu kayarak atlama noktasına geldiği zaman, yukarıya doğru fırlayarak uçuşa geçer. Atlama kayaklarının geniş olmasından dolayı havaya dayanmak kolaylaşır. Havadayken dengenin sağlanması açısından kayakların durumu, vücudun kayak ile yaptığı açı ve duruşu, kolların duruş şekli çok önemlidir.
Havadayken kayaklar birbirine paralel ve yukarı doğru hafif eğimli, vücut öne eğik, dizler dik, kollar gergin ve vücuda yapışık olmalıdır. İniş, esnek bir biçimde tepenin eğimli bölümünde dik bir duruşla, dizler bükülüp, kollar açılarak yapılır. İniş alanındaki eğimin sona ermesiyle birlikte yarışmacı bir dönüş yaparak durur. Atlayış böylece tamamlanmış olur.
Kayakla Atlama Puanlama Usulü
Puanlar tam ve yarım puan şeklindedir. Teknik puanlar yarışmacının kayma pistinden ayrılması ile yere düştükten sonra durmasına kadar geçen sürede dengesine, soğukkanlılığına, stilin ve atlayışın düzgünlüğüne bakılarak verilir. Yarışmacının inişten sonra dengeli olarak kaymasına ayakta atlayış denir.
Ayakta atlayış sitiline 6-20 puan verilir. Uluslar arası yarışmalarda atlayışları hakemler kulesinden 5 hakem değerlendirir. Değerlendirmelerin sonuçları için 5 hakemin verdikleri puanların en yükseği ile en düşüğü atılır ortadaki 3 hakemin verdiği puanlar toplanır ve uçuş stili için verilen puan bulunur. Toplam puanı en yüksek olan sporcu 1. olur.
Yarışmacıların atlayış sırasında yapmış oldukları hatalar sonucu, hatanın çeşidine göre, değişik oranlarda puan kesilir.
Uçus sırasında yapılan hataların hemen düzeltilmesi halinde daha az puan kesilir. Yarışmacılar atlamadan önce düşerlerse 20 puan, inişten sonra düşerlerse düştüğü yere göre 0-12 arasında puan kaybederler. Ayakta atlayışa geçileceği (inişten sonra kayılacağı) zaman denge sağlamak için eller kayaklara ya da zemine, yani kara değdirilirse, bu durum düşme olarak kabul edilir. Kayakçının neden olmadığı düşmelerde ise atlama tekrar ettirilir veya iniş hatasız olarak nitelendirilir.
Yarışmacının minimum ve maksimum havada kalma süresini artırmak için kayaklarını, el hareketlerini düzgün kullanması gerekmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder